Turgut Pura Kimdir?

1922 Bursa-1979 Ankara

Haykeltıraş Turgut Pura, Üsküplü tüccar bir ailenin oğlu olarak 1922’de Bursa’da dünyaya geldi.  Küçük yaşta babasını kaybetmesini ardından Ankara’ya, amcası ressam Numan Pura’nın yanına taşındı. Mimar Kemalettin İlkokulu, Kurtuluş Ortaokulu ve Gazi Lisesi’ni öğrenim gördü. Lise yıllarında Eşref Üren ile resim çalışmalarına devam etti, aynı dönemde Ankara Halkevi’nde açılan heykel kurslarına katıldı. 1941’de katıldığı, Halkevi’nin düzenlediği yarışmada, babaannesini konu alan büst ile heykel dalında birinci oldu. Ertesi yıl İstanbul’da Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Heykel Bölümü’ne kabul edildi. Rudolf Belling ve yardımcıları Mahir TomrukNijad SirelZühtü MüridoğluHadi BaraNusret Suman eşliğinde heykel eğitimi gördü. Eğitimi sırasında kimi azınlık okullarında Türkçe öğretmenliği yaptı. Sağlık sorunları nedeniyle eğitimine bir süre ara veren Pura, 1948 yılında okuldan mezun oldu. Mezuniyetinin ardından okulda kalarak çalışmalarına devam etti. 1 Nisan 1948’deki Akademi Yangını’ndan sonra hasar gören bazı eserlerin benzerlerinin yapılması ve zarar gören pek çok eserin onarılmasında çalıştı. Kadro sorunu nedeniyle okulda asistan olarak kalması mümkün olamayınca annesi ve kardeşiyle birlikte 1950’lerin ortalarında İstanbul’dan ayrılarak İzmir’e taşındı.

İzmir’de kiraladığı küçük atölyede sanat çalışmalarını sürdürürken bir yandan köprü tamiri, çeşme onarımı gibi işlerle geçimini sağlamaya çalıştı. Bu arada evlendi ve Murat adında bir erkek çocuk sahibi oldu. Birkaç yıl sonra sonlanan evliliğin ardından yaşamını oğlu ve kardeşi Naci ile sürdürdü. Geçim sıkıntısı ve sağlık sorunları gibi nedenlerle altı ay kadar atölyesini kapatıp, Balıklıova’da balıkçılıkla uğraştı. Denizle baş başa kaldığı bu moladan sonra küskünlüğünü yenip atölyesine döndü ve sanatını sürdürdü.

Özel derslerin yanı sıra İzmir Eğitim Enstitüsü’nde resim dersleri de veren Pura, ikinci evliliğini aynı kurumda felsefe dersleri veren Güngör Orhon ile yaptı.

1963 yılı sonlarında İzmir Devlet Resim ve Heykel Galerisi Müdürlüğü’ne getirilmesi yaşamında büyük bir dönüm noktası oldu. Birçok ünlü sanatçının İzmir’de sergi açmasına vesile oldu. 1973 yılında galerinin Resim ve Heykel Müzesi’ne dönüşmesini sağladı.

Resim ve heykellerinden oluşan ilk kişisel sergisini 1969’da Ankara Devlet Resim ve Heykel Galerisi’nde açtı. 1970’lere kadar soyut heykel çalışmalarına ağırlık verdi. Ancak aldığı siparişler üzerine İlk Kurşun Anıtı gibi anıt heykeller ve ünlülerin büstlerini de yaptı. 1972 yılında İzmir Türk Amerikan Derneği’nde heykel sergisi, 1976’da İzmir Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nde resim ve heykel sergisi, 1979’da Ankara Evren Sanat Galerisi’nde küçük natürmortlarından oluşan bir resim sergisi açtı. Bu sergi esnasında 10 Mayıs 1979’da tüberküloz nedeniyle Ankara’da hayata gözlerini yumdu.